Nauka podstaw

Poznaj system elementary OS oraz dowiedz się jak nawigować między oknami, obszarami roboczymi i wieloma innymi.

Pulpit

Pulpit elementary OS składa się z dwóch elementów: Panel oraz Dok. Możesz zmienić tło pulpitu naciskając klawiszem drugorzędnym — prawy przycisk myszy lub stuknięcie dwoma palcami w touchpad. Możesz również zmienić wygląd pulpitu i zachowanie korzystając z Ustawienia systemu → Pulpit.

Panel

Na górze pulpitu znajduje się panel. Po lewej stronie jest Menu aplikacji, na środku data i godzina, a na prawej Wskaźniki systemu.

Menu aplikacji

Aby otworzyć lub wyszukać zainstalowane aplikacje wybierz Aplikacje na Panelu. Możesz przeglądać strony z aplikacjami przewijając kółkiem myszy, przesuwając dwoma palcami po touchpadzie lub korzystając z kropek stron na dole. Możesz też wykorzystać przycisk zmiany widoku by przełączyć między wyświetlaniem aplikacji w siatce lub w kategoryzowanej liście.

Zacznij pisać w Menu aplikacji aby wyszukać twoje aplikacje przy użyciu nazwy lub słowa kluczowego. Wyszukiwanie wyświetli również akcje aplikacji oraz Ustawienia systemu. Przykładowo dzięki wyszukiwaniu możesz:

• Zamknąć lub Uruchomić ponownie swoje urządzenie
• Napisać wiadomość korzystając z Poczty
• Otworzyć Nowe okno incognito w Przeglądarce
• Obliczyć proste wyrażenia matematyczne takie jak 23 * 5
• Zrobić Zrzut ekranu aktualnego okna
• Znaleźć konkretne ustawienia takie jak Klawiatura → Układ → Klawisz Compose

Aby otworzyć Menu aplikacji przy użyciu klawiatury naciśnij ⌘Spacja.

Data i godzina

Wskaźnik daty i godziny na środku Panelu wyświetla aktualną datę i godzinę. Kliknij lub stuknij gdziekolwiek na dacie lub godzinie aby wyświetlić kalendarz oraz nadchodzące wydarzenia. Podwójnie kliknij dzień lub wybierz wydarzenie by otworzyć je w aplikacji Kalendarz.

Wskaźniki systemowe

Wskaźniki systemowe po prawej stronie Panel pokazują status urządzenia tj. połączenie z internetem, bateria, wejście i wyjście dźwięku, powiadomienia itp. Wybranie wskaźnika pokazuje więcej informacji oraz powiązane akcje.

Najechanie myszką na wskaźnik pokazuje szybkie informacje a kliknięcie środkowym przyciskiem lub stuknięcie trzema palcami skrót do wskaźnika. Na przykład:

• Dźwięk: Wycisz
• Bluetooth: Włącz lub wyłącz Bluetooth
• Zasilanie: Przełącz wyświetlanie procentowe lub pozostałego czasu w Panelu
• Powiadomienia: Przełącz tryb Nie przeszkadzać
• Sesja: Zapytaj o wyłączenie

Dok

Na dole pulpitu znajduje się Dok który daje szybki dostęp do twoich ulubiony i aktualnie otwartych aplikacji.

Aby dodać aplikację do Doku, chwyć i przeciągnij ją z Menu aplikacji lub kliknij drugorzędnym przyciskiem ikonę otwartej aplikacji i zaznacz Przypnij do Doku. Aby usunąć aplikację z Doku, chwyć i przeciągnij ją w puste miejsce na pulpicie lub kliknij drugorzędnym przyciskiem i odznacz Przypnij do Doku. Chwyć i przeciągnij aplikację na Doku aby dostosować ich kolejność.

Domyślnie Dok chowa się w dole pulpitu gdy aplikacja jest zmaksymalizowana lub go zasłania. Pociągnij kursorem w dolną-środkową część pulpitu by odsłonić Dok gdy jest ukryty.

Możesz dostosować rozmiar i zachowanie Doku w Ustawienia systemowe → Pulpit → Dok i Panel.

Okna aplikacji

Gdy otworzysz aplikację, jej okno pojawi się na pulpicie. Pomimo tego, że dokładny wygląd aplikacji może być zróżnicowany, ich okna można zwykle zamknąć, przenieść, zwiększyć, zmniejszyć oraz zmaksymalizować.

Pasek nagłówka

Większość aplikacji ma pasek nagłówka na górze swoich okien wraz z przyciskami okna oraz akcjami aplikacji oraz nawigacją.

Przenieś okno klikając i przytrzymując pasek nagłówka lub naciskając AltF7 i przesuwając kursor myszy.

Klikając drugim przyciskiem myszy na pasek nagłówka zyskasz dostęp do szybkich akcji okna oraz obszarów roboczych.

Przyciski okna

Przyciski okna aplikacji są w górnych rogach okna: zamknij po lewej oraz zmaksymalizuj (jeśli wspierane przez aplikację) po prawej. Zamknięcie okna zamknie aplikację; może być ona ponownie otwarta z menu aplikacji lub doku. Maksymalizacja okna powiększa na tyle na ile pozwala pulpit, jednocześnie zachowując dostęp do panelu oraz doku.

Możesz też przeciągnąć okno do góry pulpitu lub podwójnie kliknąć pasek nagłówka by je zmaksymalizować oraz odciągnąć od góry lub podwójnie kliknąć pasek nagłówka by odmaksymalizować.

Powiększanie i zmniejszanie

Większość okien aplikacji może być zwiększona i zmniejszona przeciągając kursorem krawędzie okna. Możesz również kliknąć drugim przyciskiem myszy pasek nagłówka i wybrać Zmień rozmiar lub nacisną AltF8 aby wejść w tryb zmiany rozmiaru; przesuń kursor myszy w kierunku w którym chcesz zmienić rozmiar okna.

Wielozadaniowość

elementary OS wykorzystuje zarówno okna jak i obszary robocze do wielozadaniowości.

Okna

Okna aplikacji mogą nachodzić na siebie na swoim pulpicie i być przemieszczane. Możesz przełączać się między otwartymi oknami na kilka sposobów:

• Kliknij lub stuknij na oknie na które chcesz się przełączyć
• Kliknij lub stuknij ikonę aplikacji w doku
• Naciśnij AltTab aby przełączać między oknami

Obszary robocze

Domyślnie okna aplikacji otwierając się w twoim aktualnym obszarze roboczym. Możesz jednak używać wiele obszarów roboczych by zarządzać swoim przepływem pracy:

Aby przełączyć się między obszarami po lewej i prawej stronie naciśnij ⌘← lub ⌘→ lub przesuń trzeba palcami po touchpadzie lub ekranie dotykowym.

Przejdź bezpośrednio do danego obszaru roboczego naciskając przyciski od ⌘1 do ⌘9. Zawsze możesz też przejść do nowego obszaru roboczego naciskając ⌘0.

Przenoś okna między obszarami roboczymi przeciągając je w widoku wielozadaniowym lub naciskając ⌘Alt← lub →.

Dostosuj swoje skróty klawiszowe w Ustawienia systemu → Klawiatura → Skróty klawiszowe → Obszary robocze.

Niektóre okna mogą otworzyć się pełnoekranowo w nowym obszarze roboczym. Możesz przełączać się między obszarami jak zwykle, a zamykanie i wyłączenie pełnego ekranu powróci cię do poprzedniego obszaru roboczego.

Widok wielozadaniowy

Widok wielozadaniowy pokazuje wszystkie otwarte okna i obszary robocze by można się między nimi przełączać. Aby go otworzyć wybierz ikonę Widok wielozadaniowy w doku, naciśnij ⌘↓, lub przesuń trzema palcami w górę na touchpadzie lub ekranie dotykowym.

Gestyy

elementary OS wspiera gesty wielodotykowe na wspieranym sprzęcie takim jak touchpady czy ekrany dotykowe. Domyślnie przesunięcie trzema palcami w lewo lub prawo zmienia obszary robocze, a przesunięcie trzema palcami w góry otwiera widok wielozadaniowy.

Możesz zmienić gesty w Ustawienia systemowe → Mysz i Touchpad → Gesty.

Aktywne rogi

Aktywne rogi są skrótami aktywowanymi przez ustawienie kursora w rogu głównego wyświetlacza. Możesz skonfigurować aktywne rogi by aktywować akcje wielozadaniowe, takie jak podgląd okna, podgląd obszaru roboczego i inne.

Możesz dostosować aktywne rogi w Ustawienia systemu → Pulpit → Wielozadaniowość.

Wiele wyświetlaczy

Panel, dok i obszary robocze widoczne są tylko na wyświetlaczu głównym. Każdy inny podłączony wyświetlacz zachowuje się jak osobny obszar roboczy. Aby zarządzać i przestawić wyświetlacza przejdź do Ustawienia systemu → Wyświetlacze. Twój główny wyświetlacz oznaczony będzie wypełnioną gwiazdką (), a ustawienia każdego wyświetlacza mogą być zmienione z jego menu.

Instalowanie aplikacji

Częścią elementary OS jest AppCenter, otwarta, zapłać-ile-chcesz platforma z aplikacjami dla niezależnych twórców. Aby zainstalować nową aplikacje:

1. Otwórz AppCenter
2. Wyszukaj w prawym górnym rogu lub przejrzyj kategorie
3. Wybierz Darmowa lub sugerowaną cenę obok aplikacji, którą chcesz zainstalować. Aby wybrać inną cenę, wybierz przycisk ▾ i wybierz lub wpisz swoją cenę.

Instalowanie nieoficjalnych aplikacji

Niektóre aplikacje stron trzecich mogą nie być dostępne w AppCenter, zwłaszcza jeśli są one między-platformowe i nie projektowane z myślą o elementary OS. Możesz instalować aplikację Flatpak z nieoficjalnych źródeł takich jak Flathub: pobierz i otwórz plik .flatpakref lub .flatpak, a narzędzie instalacyjne zajmie się resztą. Aktualizacje dla tej aplikacji oraz inne aplikacje z tego samego źródła mogą pojawić się wtedy jako nieoficjalne aplikacje w AppCenter.

Pamiętaj, że nieoficjalne aplikacje nie zostały sprawdzone przez elementary pod kątem bezpieczeństwa i prywatności.

Aktualizowanie

AppCenter zarządza również aktualizacjami aplikacji oraz samego systemu operacyjnego w karcie Zainstalowane. Pamiętaj aby często instalować aktualizacje by otrzymywać najnowsze funkcje, poprawki oraz ulepszenia bezpieczeństwa. Aby dowiedzieć się więcej o łatkach bezpieczeństwa przeczytaj notatki bezpieczeństwa Ubuntu.

Ustawienia systemu

elementary OS posiada rozbudowane Ustawienia systemu, które pomagają ci zarządzać ustawieniami urządzenia i preferencjami użytkownika. Ustawienia systemu pozwalają ci dostosować skróty klawiszowe, rozdzielczość wyświetlacza, twoją tapetę i wiele więcej.

Wyszukiwanie

Możesz znaleźć konkretne ustawienia wpisując je w pasku wyszukiwania na górze okna.

Ustawienia aplikacji

Pamiętaj, że ustawienia systemu zarządzają tylko ustawieniami i preferencjami na poziomie systemowym elementary OS. Jeśli aplikacja oferuje swoje ustawienia lub preferencje możesz je znaleźć wewnątrz tej aplikacji.

Skróty klawiszowe

Skróty klawiszowe w elementary OS są zwykle eksponowane kontekstowo w tooltipach podczas najechania lub w menu kontekstowych po kliknięciu drugim przyciskiem myszy.

Aby zobaczyć podgląd skrótów klawiszowych pulpitu naciśnij ⌘.

Skróty klawiszowe pulpitu można dostosować w menu lub w podglądzie skrótów w Ustawienia systemu → Klawiatura → Skróty klawiszowe.